بيت كوين به عنوان اولين ارز رمزنگاري شده ، سيستمي غير متمركز براي انتقال پول الكترونيكي معرفي كرد. اما براي ارسال تراكنش مالي در اين شبكه بايد كارمزد بپردازيم.
بلاك چين ابزاري براي ذخيره سازي ديتا و اطلاعات به صورت توزيع شده است. افرادي در شبكه وظيفه دارند تا اين اطلاعات پراكنده را با پروتكلي تجميع كرده و در شبكه ذخيره كنند. اين افراد بايد تمام اطلاعات ذخيره شده در بلاك چين بيت كوين ( دفتر كل توزيع شده) آن را دانلود كرده و مدام اطلاعات جديدي به آن اضافه كنند. اين كار به معني استفاده از وسيله هاي شخصي براي نگهداري اطلاعات عمومي است. اين افراد وظيفه ديگري نيز دارند كه بايد تراكنش هايي كه به شبكه ارسال شده است را بررسي كرده و آنها را تائيد و يا در صورت وجود ايراد آن را رد كند . كارمزد تراكنش يا Transaction Fee در شبکه بیت کوین در کنار تولید کوین جدید ، تمام درآمد آنها را تشکیل می دهد.
برای اولین بار این کارمزدها در بیت کوین به عنوان ابزار ضد اسپم معرفی شدند. اما بعدها به یکی از جنبه های بسیار ضروری در بلاک چین تبدیل شدند . در ابتدا تنها هدف کارمزدهای تراکنش ها ، جلوگیری از حملات کاربران مخرب که بار زیادی بر شبکه بیت کوین تحمیل میکنند ، بود .
ساتاشی ناکاموتو ، که به عنوان مخترع ارزهای دیجیتال وی را می شناسیم این کار را از سیستم هش کش آدام بک که یک سیستم متکی بر پروتکل اثبات کار (PoW) است ، الهام گرفته بود. دو سال بعد ، گوین اندرسن که یکی از توسعه دهندگان بیت کوین است متوجه یک کد منبع شد که نیازمند کارمزد تراکنشی برابر با ۰٫۰۱ بیت کوین بود که در نوع خود بسیار شگفت انگیز بود با گذشت زمان و رشد قیمت بیت کوین و تقاضا برای افزایش فضای بلاک ها مردم متوجه شدند که چنین کارمزدی بسیار گران است. با توجه به این موضوع برنامه نویسان دست به کار شدند تا بتنواننداین قیمت بالای کارمزد را تغییر دهند. آنها با استفاده از بروزرسانی SegWit2X توانستند حجم بلاک هارا افزایش داده و از قیمت کارمزد بکاهند.
در شبکه بیت کوین نحوه محاسبه کارمزد انجام تراکنش بر اساس پروتکل شبکه بیت کوین به مقدار بیت کوینی که جابجا می شود ربطی ندارند بلکه به حجم آن تراکنش بستگی دارد ، منظور از حجم تراکنش ، اندازه بایت (Byte) یک تراکنش ارسال شده است.
درزمان ارسال تراکنش بیت کوین ، مشخص خواهیم کرد که به ازای هر یک بایت از تراکنش چه هزینه ای را پرداخت خواهیم کرد . این مقدار در سایز تراکنش ما ضرب خواهد شد و کارمزد کل تراکنش مشخص می شود.
برای انجام هر تراکنش یا عملیات روی شبکه اتریوم باید با استفاده از اتر ( ارز دیجیتال شبکه اتریوم ) کارمزد پرداخت کنیم . از طرف دیگر ، برخلاف بیت کوین که کاربرد آن محدود به پول و تراکنش مالی است ، در اتریوم میتوانیم با استفاده از قراردادهای هوشمند ، برنامه های غیرمتمرکز بسازیم. با این حال ، کد برنامه های پیاده شده روی اتریوم مشابه یکدیگر نیستند و اجرای یک عملیات برای شبکه میتواند سخت تر یا راحت تر از دیگر عملیات ها باشد. بنابراین به راهکاری نیاز داریم که با آن بتوانیم میزان پردازش مورد نیاز و در نتیجه کارمزد هر عملیات را نسبت به سختی یا آسانی آن مشخص کنیم.این راهکار واحدی به نام Gas است.
Gas در اتریوم یک ارز دیجیتال جداگانه نیست بلکه واحدی ضمنیدر پلتفرم اتریوم است که مقدار تلاش مورد نیاز برای اجرای یک عملیات را مشخص می کند.
۱ . گس لیمیت (Gas Limit)
٢ . گس پرایس (Gas Price)
کارمزد شبکه اتریوم برابر است با گس پرایس ضرب در گس لیمیت
ETH Fee = Gas Limit * Gas Price
حداکثر میزان گسی است که فروشنده حاضر است برای پردازش تراکنش خود پرداخت کند.
وقتی به تنهایی صحبت از گس می شود منظور همان گس لیمیت است.
مقدار هزینه ای که کاربر برای هر گس پرداخت میکند. هزینه گس با اتر پرداخت می شود اما چون قیمت هر گس بسیار پائین است آن را با واحد (Wei) نمایش میدهند.
پاسخ در هدف این دو شبکه نهفته است . بیت کوین پول و انتقال آن را غیرمتمرکز کرد ، اما اتریوم می خواهد علاوه بر پول ، با قراردادهای هوشمند بقیه فرآیندها را هم غیرمتمرکز کند.
در اتریوم قراردادهای هوشمند با استفاده از زبان برنامه نویسی سالیدیتی نوشته می شوند و برای اجرای هر خط کد سالیدیتی به میزان مشخصی گس احتیاج است. با توجه به اینکه شبکه اتریوم همیشه در یک وضعیت ثابت نیست ، گاهی اقات که این شبکه خلوت تر و با پرداخت گس کمتری عملیات خود را انجام می دهیم و گاهی که شبکه شلوغ تر است باید مبلغ بیشتری کارمزد پرداخت کنیم .
هیچ قیمت ثابتی برای گس وجود ندارد . تعیین قیمت گس برعهده فرستنده هر تراکنش است . هزینه گس ممکن است با افزایش ترافیک شبکه بیشتر شود ، زیرا در این حالت ، تراکنش های بیشتری برای پردازش شدن و گنجانده شدن در بلاک بعدی با هم رقابت می کنند.