مفهوم مثلی در مقابل غیرمثلی در اقتصاد ریشه ای قدیمی دارد. اشیای سکه مانند در دوران امپراتوری روم بعنوان نماد در میخانه ها و بازی ها معامله می شدند. در قرون وسطی، ژتون هایی به نام «پول ابوت» توسط صومعه های انگلیسی برای پرداخت هزینه خدمات ارائه شده توسط خارجی ها استفاده می شد.
بین قرنهای هفدهم و نوزدهم، بازرگانان در جزایر بریتانیا و آمریکای شمالی مرتباً از ژتونهای مثلی استفاده میکردند – آنها نشان دهنده تعهدی بودند که برای کالاها در زمانهایی که سکههای دولتی کمیاب بودند، بازخرید میشد.
با گذشت زمان در همین اواخر ، بازیهای آرکید و دستگاههای اسلات کازینو شروع به استفاده از توکنهای مثلی با پول کردند. دیگر توکن ها به همین صورت در خدماتی مانند کارواش، پارکینگ یا باجه های تلفن عمومی استفاده می شود.
در عصر رمزنگاری، مفهوم توکن ها یکسان باقی می ماند: نمایش چیزی محسوس (فیزیکی) یا ناملموس (غیر فیزیکی، به عنوان مثال، یک سرویس) در اکوسیستم آن.
در یک بلاک چین، توکن های مثلی، ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین (BTC) هستند. توکنهای غیرمثلی واحدهایی از اطلاعات هستند که نشاندهنده یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد هستند که در بلاک چبن ذخیره و تأیید شده اند.
برای هر نوع خدمات یا محصولی در فضای کریپتو توکن هایی وجود دارد. به عنوان مثال، توکن های پرداخت، سکه هایی مانند بیت کوین یا لایت کوین (LTC) هستند که برای پرداخت تراکنش ها در دنیای دیجیتال استفاده می شوند.
توکن های ابزار به دارندگان اجازه می دهند به محصولات و خدماتی که مبتنی بر بلاک چین هستند دسترسی داشته باشند.
توکنهای امنیتی داراییهای سنتی مانند سهام هستند که توسط توکنهای دیجیتال در بلاک چین ارائه داده میشوند.
متمایز و متفاوت ترین انواع توکن ها، توکن های مثلی و غیرمثلی هستند که در این مقاله مورد بحث هستند.
آشنایی با مفهوم مثلی بودن در اقتصاد به درک بهتر توکن های مثلی و غیرمثلی کمک می کند. تنها تفاوت این است که توکن های رمزنگاری ویژگی مثلی بودن خود را از طریق یک کد اسکریپت نشان می دهند.
دارایی های مثلی قابل تقسیم و غیر منحصر به فرد هستند. به عنوان مثال، ارزهای فیات مانند دلار مثلی هستند: یک اسکناس 1 دلاری در شهر نیویورک به اندازه یک اسکناس یک دلاری در میامی ارزش دارد. بیت کوین نیز یک ارز دیجیتال مثلی است: 1 بیت کوین بدون توجه به محلی که استفاده می شود، 1 بیت کوین ارزش دارد.
از سوی دیگر دارایی های غیرمثلی منحصر به فرد و غیر قابل تقسیم هستند. آنها باید به عنوان یک نوع سند یا عنوان مالکیت یک مورد منحصر به فرد و غیرقابل تکرار در نظر گرفته شوند. به عنوان مثال، یک بلیط پرواز غیرمثلی است زیرا ممکن نیست یک بلیط دیگر با اطلاعات کاملا یکسان وجود داشته باشد. یک خانه، یک قایق یا یک ماشین دارایی های فیزیکی غیرمثلی هستند زیرا در نوع خود منحصر به فرد هستند.
همین امر در مورد توکنهای غیرمثلی نیز صدق میکند، که نشاندهنده یک آیتم منحصربهفرد و غیرقابل تقسیم فیزیکی و محسوس، یا غیر فیزیکی و نامحسوس است. بلاک چین فناوری زیربنایی است که به راحتی می تواند مالکیت یک آیتم دیجیتال نامشهود را اثبات کند.
تفاوت اصلی بین دارایی های مثلی و غیر مثلی در محتوایی است که آنها ذخیره می کنند. در حالی که توکنهای مثلی مانند بیتکوین ارزش خود را ذخیره می کنند، توکنهای غیرمثلی دادههایی مانند مدرک دانشگاهی یا یک اثر هنری را ذخیره میکنند.
هم ارزهای رمزنگاری شده و هم توکن های رمزنگاری شده بر اساس فناوری بلاک چین اساسی ساخته شده اند. با این حال، ارزهای رمزپایه، سکههای پرداختی هستند که دارای بلاک چین هستند. بیت کوین، اتر (ETH) و لایت کوین نمونه هایی از ارزهای رمزنگاری شده هستند که روی بلاک چین خود کار می کنند. آنها را می توان توکن های رمزنگاری مثلی در نظر گرفت که ارزش را ذخیره می کنند یا به عنوان وسیله ای برای خرید یا فروش کالا عمل می کنند.
از سوی دیگر، توکن های رمزنگاری بر روی بلاک چین دیگری ایجاد می شوند. Uniswap، Chainlink و ERC-20 همگی نمونه هایی از توکن های توسعه یافته در اتریوم هستند.
توکنهای موجود در بلاکچین معمولاً به عنوان توکنهای کریپتو شناخته میشوند و واحدهای ارزشی دیجیتال که در شبکههای بلاک چین توسعه یافته اند را نشان میدهند. کسبوکارها توکن خود را بر روی یک بلاک چین میسازند تا به اهدافی از جمله انتقال ارزش، دسترسی به اشتراک و یا رایگیری برسند.
اولین توکن های مثلی بر روی بلاک چین اتریوم توسعه یافتند و با نام ERC-20 شناسایی شدند. آنها استانداردهایی را تعیین می کنند که به برنامه نویسان اجازه می دهد برنامه هایی با ماهیت های مختلف بسازند.
دوران عرضه اولیه سکه، که صنعت را بین سالهای 2016 تا 2018 نزدیک به 15 میلیارد دلار تقویت کرد، ثروت خود را بر روی توکنهای ERC-20 ساخت.
توکن های غیرمثلی از سال 2012 زمانی که مفهوم سکه های رنگی برای اولین بار در بلاک چین بیت کوین ظهور کرد، وجود داشته است. سکه های رنگی به جای ساختن بلاک چین های دیگر به عنوان زنجیره های جانبی، امکان اتصال ابرداده – اطلاعات بیشتر در مورد داده های خاص مورد استفاده – را به تراکنش های بیت کوین می دهند.
سکه های رنگی ممکن است نشان دهنده دارایی های دنیای واقعی باشد که در بلاک چین بیت کوین معامله می شود. با این حال، آنها به یک قرارداد خارج از بلاک چین گره خورده اند و باید بر اساس اعتماد باشند. یک گروه باید توافق کنند که مقدار مشخصی از این سکه ها به طور کلی ارزش دیگری را نشان می دهد. در آن صورت، آنها به طور بالقوه می توانند از این سکه های “تخصیصی” برای انجام معاملات استفاده کنند.
توکنهای دیجیتالی مورد استفاده، ساتوشی هستند، بخشهای کوچک بیتکوین، که با اطلاعاتی که سکهها را به داراییهای دنیای واقعی مرتبط میکند، علامتگذاری شده یا «رنگشده» هستند.
سکه های رنگی کاربرد زیادی در صنعت ارزهای دیجیتال پیدا نکردند. آنها عمدتاً برای ایجاد و معامله ی آثار هنری مانند کارتهای دیجیتال _Rare Pepe_ در _Counterparty_، یک پلت فرم معاملاتی همتا به همتا که بر روی بلاک چین بیتکوین ساخته شده است، استفاده میشوند.
اولین توکنهای غیرمثلی نیز بر روی بلاک چین اتریوم توسعه یافتند و برای شناسایی محصول، خدمات یا اشخاص مورد استفاده قرار گرفتند.
برخی از NFT ها بر روی بلاک چین Tron و EOS ساخته شده اند که میزبان توکن های رأی گیری هستند. کاربردهای ممکن برای این نوع توکن بی نهایت است، از اقلام کلکسیونی مانند آثار هنری و آثار موسیقی گرفته تا بلیط های بخت آزمایی، صندلی های کنسرت و رویدادهای ورزشی.
توکن های غیرمثلی حتی می توانند بازارهایی برای ذخیره عناوین دانشگاهی و هویت های دیجیتال در بلاک چین باشند، زیرا به راحتی قابل ردیابی و تأیید هستند.
تصور نادرستی در مورد NFT ها وجود دارد: پس از بازار فوق العاده آن ها در سال های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ در بخش هنری، آنهاصرفاً به عنوان آثار هنری شناخته میشوند، درصورتی که NFT ها مدت ها قبل از اینکه هنر درگیر شود، کاربرد قابل توجهی در صنعت بازی داشتند.
در اوایل سال 2017 کریپتوکیتیز (cryptoKitties) روی بلاک چین اتریوم ظاهر شد. این بازی نشان دهنده اولین مورد استفاده در دنیای واقعی برای NFT ها در فضای کریپتو بود و در نهایت به برجسته ترین برنامه غیرمتمرکز در پروتکل اتریوم تبدیل شد.
در بلاک چین اتریوم، NFT ها با استانداردی متفاوت از ERC-20، ERC-721 شناسایی می شوند.
توکنهای غیرمثلی را میتوان در یک بلاک چین عمومی که برای همه باز و قابل دسترسی است ایجاد و ذخیره کرد. مواردی که آنها نشان می دهند قابل تأیید و ردیابی هستند، در حالی که مالک می تواند ناشناس بماند. از نظر فنی، NFT ها از طریق قراردادهای هوشمند منعقد می شوند که مالکیت را به آنها اختصاص می دهند و قابلیت انتقال NFT ها را مدیریت می کنند. فرآیند استخراج شامل چند مرحله است، از ایجاد یک بلاک جدید تا اعتبارسنجی و ثبت داده ها در بلاک چین.
اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ایجاد توکن غیر قابل تعویض در اینجا موجود است.
نحوه خرید یا فروش توکن های غیرمثلی
آن ها را می توان به صورت آنلاین خرید یا فروخت و نشان دهنده گواهی دیجیتالی مالکیت هر کالایی است. تراکنشها میتوانند در صرافیهای ارزهای دیجیتال یا در بازارهای آنلاین مانند Rarible، Nifty Gateway یا OpenSea انجام شوند. مانند eBay، یک کالا را می توان با قیمت ثابتی که توسط مالک تعیین می شود، یا در یک مزایده تهییه کرد.
اولین قدم، خرید یک ارز دیجیتال مانند اتر و ثبت نام در یکی از پلتفرم های موجود است. سپس کاربر باید آن ارز دیجیتال را به یک کیف پول رمزنگاری سازگار با توکن ها منتقل کند. MetaMask، Trust Wallet یا Coinbase Wallet همگی با توکن های ERC-721 سازگار هستند. از دیگر بلاک چین هایی که امکان تراکنش های NFT را فراهم می کنند، می توان به زنجیره هوشمند بایننس، Tezos، Polkadot، EOS و Tron اشاره کرد. با این حال، کاربران باید مطمئن شوند که پلتفرمی که انتخاب کرده اند، با بلاکچین انتخابی آنها سازگار است. هنگامی که کیف پول به پلتفرم متصل شد، می توانید یک تصویر یا فایل حاوی NFT آپلود کنید.
پلتفرم هایی مانند MakersPlace همچنین به کاربران اجازه می دهند NFT ایجاد کنند. با این حال، آنها قبل از اینکه بتوانند روی آن کار کنند، باید ثبت نام کنند و بعنوان یک هنرمند در فهرست حضور داشته باشند.
افراد مشهوری مانند گرایمز، پاریس هیلتون، امینم و اسنوپ داگ همگی با اعلام عمومی مشارکت خود در این فضا، به شهرت NFT ها کمک کردند.
تنها کاری که کاربران باید انجام دهند این است که یک کاربرد یا عملکرد خاص در بلاک چین را ایجاد کنند. این روش اجازه می دهد تا هر بار که NFT فروخته می شود یا مالکیت آن را تغییر می دهد، درصد سودی به خالق اثر هنری پرداخت شود.
برای اولین بار، با فناوری بلاک چین، هنرمندان و سازندگان محتوا این فرصت را دارند که از تولید خود درآمد کسب کنند و می توانند بدون کمک شخص ثالث مانند یک اسپانسر یا نماینده، این کار را انجام دهند. مزایده ها و گالریهای فیزیکی نیز از معادله حذف شدهاند و به هنرمندان این امکان را میدهند تا برای تراکنشهای در دسترس و روانتر به دنیای دیجیتال روی آورند.
از منظر دقیق تر، مشخص می شود که آثار هنری دیجیتال دقیقاً مانند شاهکارهای هنری سنتی هستند. کسی میتواند کپیهای نامحدودی از مونالیزا را تکثیر کند، اما تنها یک نسخه اصلی باقی میماند.
سوال این است که پس از آن چه چیزی مالکیت دارایی اصلی را در دنیای کریپتو اعطا می کند؟
توکن غیرمثلی، یک امضای دیجیتال رمزنگاری شده، مالکیت قطعه اصلی را به یک فرد واگذار می کند. مالکیت کار را می توان در بلاک چین تایید کرد و انتقال را انجام داد.
همانطور که جهان به طور فزاینده دیجیتالی می شود، NFT ها می توانند راه حلی مناسب برای توکن کردن مالکیت و دارایی باشند. توکنهای مثلی و غیرمثلی، امکان دیجیتالیسازی و ذخیرهسازی مناسب دارایی های دنیای واقعی را فراهم میکنند و در عین حال آنها را ایمن نگه میدارند.
در نیمه اول سال 2021، ارزش بازار NFT به 2.5 میلیارد دلار رسید که با توجه به قیمت فروش گزاف برخی از آثار، تعجب آور نیست. هنرمندی دیجیتال به نام بیپل، اثر “Everydays: the First 5000 Days” را به قیمت 69.3 میلیون دلار از طریق مزایده کریستی فروخت. در همین حال، جک دورسی، مدیرعامل توییتر، NFT اولین توییت خود را به حراج گذاشت که به قیمت 2.9 میلیون دلار فروخته شد.
انافتی ها قرار است بازارهای دیجیتال متعدد را متحول کنند و معاملات را تسهیل کرده و تعاملات بین افراد را بهبود بخشند.
با این حال، NFT ها به عنوان کلکسیون، سرمایه گذاری هایی بر اساس تقاضا هستند تا مبانی. داراییهایی مانند بیتکوین یا اتر ارزش خود را بر پایه نوآوریهای تکنولوژیکی و پذیرش اقتصادی استوار میکنند و اصول بنیادین قویتری را به سرمایهگذاران زیرک ارائه میکنند.
از سوی دیگر، علاقه مردم به این بخش و اینکه چقدر حاضرند برای یک NFT بپردازند، قیمت یک دارایی را افزایش می دهد و در نهایت آینده کل بازار را تعیین می کند.